Jakie dokumenty przedsiębiorcy składają do PFRON?

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej przedsiębiorcy bardzo często zobowiązani są do składania dokumentów do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Obowiązki te mają zastosowanie nie tylko w odniesieniu do pracodawców, którzy zatrudniają osoby niepełnosprawne, ale również dotyczą tych, którzy takich osób nie zatrudniają i w związku z tym zobowiązani są do wnoszenia stosownych wpłat na Fundusz.

Wpłaty na PFRON

Pracodawca zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy zobowiązany jest dokonywać miesięcznych wpłat na PFRON. Wpłaty te wnosi się w wysokości stanowiącej iloczyn 40,65% przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej różnicy pomiędzy zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6% a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych.

Z obowiązku wnoszenia wpłat zwolnieni są pracodawcy, u których wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi co najmniej 6%.

Opłat nie regulują też niedziałające w celu osiągnięcia zysku:

domy pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej,
hospicja w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej,
publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne, których wyłącznym przedmiotem prowadzonej działalności jest rehabilitacja społeczna i lecznicza osób niepełnosprawnych, edukacja osób niepełnosprawnych lub opieka nad tymi osobami.

Dla publicznych i niepublicznych uczelni, wyższych szkół zawodowych, publicznych i niepublicznych szkół, zakładów kształcenia nauczycieli oraz placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi 2%.

Należne wpłaty pracodawca reguluje do dnia 20. następnego miesiąca po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności powodujące powstanie obowiązku wpłat. W tym też terminie należy wysłać do PFRON przez teletransmisję danych stosowne deklaracje, z których będzie wynikać kwota wpłaty. W sytuacji gdy termin ten będzie przypadał w sobotę bądź w dzień ustawowo wolny od pracy, przy jego ustalaniu stosuje się art. 12 § 5 Ordynacji podatkowej (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). W konsekwencji za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy.

Rodzaje składanych deklaracji i informacji

Pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 25 pracowników i nie osiągają wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości minimum 6%, zobowiązani są dokonywać stosownych wpłat i składać deklaracje miesięczne DEK-I-0 oraz deklaracje roczne DEK-R.

Państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne będące jednostką budżetową, zakładem budżetowym albo gospodarstwem pomocniczym, instytucją kultury oraz jednostką organizacyjną zajmującą się statutowo ochroną dóbr kultury uznanych za pomnik historii, które nie osiągają wymaganego (od 2008 r.) 6% wskaźnika, składają deklaracje miesięczne DEK-I-a i deklaracje roczne DEK-R.

Publiczne i niepubliczne uczelnie, wyższe szkoły zawodowe, publiczne i niepubliczne szkoły, zakłady kształcenia nauczycieli oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze i resocjalizacyjne, jeśli nie osiągają wskaźnika na poziomie minimum 2%, składają deklaracje miesięczne DEK-I-b oraz deklaracje roczne DEK-R.

Pracodawca zwolniony jest z dokonywania wpłat na PFRON w przypadku osiągnięcia odpowiedniego wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Jednak wówczas zobowiązany jest złożyć informację miesięczną INF-1 oraz roczną INF-2.

Sankcje za opóźnienia

W przypadku niewniesienia w terminie wpłat na PFRON powstaje zaległość, do której stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej. Pracodawca, wpłacając zaległą kwotę, zobowiązany jest dodatkowo naliczyć odsetki, które obecnie (tj. od 4 lipca 2013 r.) wynoszą 10% w stosunku rocznym. Należy je naliczyć od dnia następnego po dniu upływu terminu, w którym należało dokonać wpłaty. Jeżeli okaże się, że wniesiona wpłata nie pokrywa kwoty zaległości wraz z odsetkami za zwłokę, zaliczona zostanie ona proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim w dniu wpłaty będzie pozostawała kwota zaległości do kwoty odsetek za zwłokę.

Wzory formularzy stosowane do rozliczeń z PFRON

Za okresy sprawozdawcze do sierpnia 2013 r. deklaracje należy składać na formularzach według wzorów określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ustalenia wzorów deklaracji składanych Zarządowi PFRON przez pracodawców zobowiązanych do wpłat na ten Fundusz (Dz. U. z 2011 r. nr 44, poz. 231).

Za okresy sprawozdawcze począwszy od września 2013 r. pracodawcy zobowiązani będą składać deklaracje według wzorów ustalonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ustalenia wzorów deklaracji składanych Zarządowi Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przez pracodawców zobowiązanych do wpłat na ten Fundusz oraz zmieniającym je rozporządzeniu z dnia 26 kwietnia 2013 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 32 ze zm.).

Informacje za okresy sprawozdawcze do sierpnia 2013 r. powinny być składane na formularzach według wzorów ustalonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ustalenia wzorów miesięcznych i rocznych informacji o zatrudnieniu, kształceniu lub działalności na rzecz osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. nr 63, poz. 329).

Informacje za okresy sprawozdawcze począwszy od września 2013 r. pracodawcy zobowiązani będą składać wg wzorów ustalonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ustalenia wzorów miesięcznych i rocznych informacji o zatrudnieniu, kształceniu lub działalności na rzecz osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 33 ze zm.).

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm.)