A A A

Rozliczanie VAT - deklaracje, kontrola, wymiar, odwołania, skargi - Dodatek nr 12 do Poradnika VAT nr 19 (259) z dnia 10.10.2009

Kiedy można złożyć skargę na bezczynność organu podatkowego?

W sytuacji gdy organ podatkowy z różnych przyczyn nie może załatwić danej sprawy w ustawowym terminie, ma obowiązek poinformowania strony o tym fakcie. Jednocześnie musi wskazać nowy termin, w którym sprawa zostanie załatwiona. Poinformowanie podatnika o niezałatwieniu sprawy w terminie jest również konieczne, w przypadku gdy niezachowanie przez organ podatkowy terminu załatwienia sprawy nie jest zależne od tego organu.

W przypadku gdy organ podatkowy nie załatwi sprawy we właściwym terminie, podatnik może złożyć ponaglenie do organu podatkowego wyższego stopnia (czyli gdy sprawę rozpatrywał naczelnik urzędu skarbowego - ponaglenie składa się do dyrektora izby skarbowej), bądź też do ministra finansów - w przypadku gdy sprawa nie została załatwiona przez dyrektora izby skarbowej lub dyrektora izby celnej.

Jeżeli organ, do którego wniesiono ponaglenie uzna, że jest ono zasadne, wyznacza dodatkowy termin załatwienia sprawy oraz zarządza wyjaśnienie przyczyn i ustalenie osób winnych niezałatwienia sprawy w terminie, a w razie potrzeby podejmuje również środki, które mają zapobiec naruszaniu terminów załatwiania spraw w przyszłości.

Oprócz omawianego ponaglenia, środkiem prawnym, dzięki któremu podatnik może dochodzić swoich praw, jest skarga na bezczynność organu, o której mowa w przepisie art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Bezczynność organu, która może zostać zaskarżona, może przybrać różne formy, lecz najczęściej dotyczy niewydania stosownej decyzji czy postanowienia. Skargę kieruje się do sądu administracyjnego, ale za pośrednictwem organu, który pozostawał bezczynny w danej sprawie.

Przykład

Dyrektor Izby Skarbowej w Zielonej Górze - Oddział Zamiejscowy w Gorzowie Wlkp. nie rozpatrzył w terminie odwołania podatnika od decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w Gorzowie Wlkp. W takim przypadku podatnik może wnieść skargę na bezczynność Dyrektora Izby do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp., za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Zielonej Górze - Oddział Zamiejscowy w Gorzowie Wlkp.

Przedstawiony w przykładzie obieg dokumentów umożliwia podjęcie działania przez dany organ jeszcze przed skierowaniem skargi do sądu. Jeżeli bowiem dyrektor izby skarbowej uzna skargę za zasadną, sprawa nie trafi do sądu, a organ wyda stosowną decyzję.

Obieg dokumentów w przypadku skargi na bezczynność izby skarbowej

Jeżeli natomiast organ podatkowy, do którego trafiła skarga, nie uwzględni żądań podatnika, w ciągu 30 dni musi przekazać skargę do sądu wraz z aktami sprawy oraz odpowiedzią na skargę. Jeżeli nie zachowa powyższego terminu, sąd może ukarać go grzywną. Jeśli mimo to organ podatkowy nie przekaże skargi i stosownej dokumentacji, podatnik może wnioskować o rozpatrzenie jego sprawy jedynie na podstawie odpisu skargi, ale tylko pod warunkiem, że okoliczności faktyczne i prawne w niej przedstawione nie budzą wątpliwości.

Przykładowy wzór skargi na bezczynność organu

	Kalisz, 10 września 2009 r.
	Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
Skarżący:	Jan Kowalski ul. Poznańska 1 62-800 Kalisz NIP 899-596-69-98
Strona przeciwna:	Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu Ośrodek Zamiejscowy w Kaliszu ul. Fabryczna 1 62-800 Kalisz

Skarga na bezczynność organu - Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
Ośrodek Zamiejscowy w Kaliszu

Na podstawie art. 54 § 1 w związku z art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.) wnoszę skargę na bezczynność Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu - Ośrodka Zamiejscowego w Kaliszu, który mimo upływu w dniu 24 sierpnia 2009 r. terminu do rozpatrzenia odwołania od decyzji Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kaliszu z dnia 3 czerwca 2009 r., nr USII258/154/58/09, nie wydał stosownej decyzji w sprawie.

Wnoszę o zobowiązanie ww. organu do wydania przedmiotowej decyzji w wyznaczonym przez Sąd terminie.

Uzasadnienie

W dniu 3 czerwca 2009 r. otrzymałem decyzję Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kaliszu określającą zaległość podatkową w podatku VAT za styczeń i luty 2007 r. (decyzja nr USII258/154/58/09).

W dniu 12 czerwca 2009 r. wniosłem odwołanie od powyższej decyzji do Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu - Ośrodka Zamiejscowego w Kaliszu, za pośrednictwem Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kaliszu.

Z posiadanych przeze mnie informacji wynika, iż Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kaliszu przekazał akta sprawy do Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu - Ośrodek Zamiejscowy w Kaliszu w dniu 25 czerwca 2009 r. Oznacza to, że od tego dnia - zgodnie z art. 139 § 3 Ordynacji podatkowej - organ odwoławczy miał dwa miesiące na rozpatrzenie odwołania i wydanie stosownej decyzji. Jeżeli z różnych przyczyn nie mógł dochować powyższego terminu, powinien mnie o tym poinformować.

Do dnia złożenia skargi nie otrzymałem z Izby Skarbowej żadnej informacji o przedłużeniu terminu rozpatrzenia odwołania, ani też żadnego wezwania do uzupełnienia dowodów, czy też usunięcia jakichkolwiek błędów formalnych odwołania.

W związku z tym do dnia 24 sierpnia 2009 r. powinienem otrzymać decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu - Ośrodka Zamiejscowego w Kaliszu, rozpatrującą złożone przeze mnie odwołanie.

Określona w ww. decyzji kwota zaległości podatkowej jest znaczna i - mimo iż nie zgadzałem się z ustaleniami poczynionymi w decyzji - wpłaciłem ją na rachunek urzędu skarbowego. Do czasu rozpatrzenia odwołania musiałem ograniczyć plany inwestycyjne, ze względu na niepewność rozstrzygnięcia. W związku z tym zależy mi na jak najszybszym rozpatrzeniu odwołania.

Mając powyższe na uwadze wnoszę jak w sentencji.

Jan Kowalski

Załączniki:

1) odpis skargi,

2) decyzja Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kaliszu z dnia 3 czerwca 2009 r., nr USII258/154/58/09.

Po rozpatrzeniu sprawy sąd administracyjny decyduje, czy skargę na bezczynność organu podatkowego należy uwzględnić czy też oddalić. Uwzględniając skargę, sąd wydaje wyrok, w którym zobowiązuje organ do określonego zachowania we wskazanym czasie, czyli do:

wydania stosownego aktu (np. decyzji), bądź
dokonania czynności, albo
stwierdzenia lub uznania uprawnienia lub obowiązku podatnika.

Zawarta w orzeczeniu sądu ocena prawna oraz wskazanie dalszego trybu postępowania wiąże organ, którego wyrok dotyczy. Jeżeli natomiast mimo orzeczenia sądu, organ nadal uchyla się od załatwienia sprawy, podatnik może wnieść skargę w tym zakresie, żądając wymierzenia grzywny.

Jeżeli wskutek tego, że organ nie wykonał orzeczenia sądu, podatnik poniósł szkodę, może ubiegać się o odszkodowanie. W tym celu musi najpierw wezwać organ do wypłacenia odszkodowania w ciągu 3 miesięcy, a po bezskutecznym upływie tego terminu, może wystąpić z powództwem cywilnym. Warto podkreślić, iż podatnikowi przysługuje nie tylko odszkodowanie za poniesione straty, ale również za utracone korzyści.