Stosowanie zaokrągleń przy obliczaniu zobowiązań w PIT

Niezależnie od tego, czy przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych nakładają obowiązek rozliczenia tego podatku na podatnika czy płatnika, właściwe ustalenie wartości zobowiązania podatkowego wymaga stosowania zaokrągleń. Sposób ich dokonywania został określony w art. 63 Ordynacji podatkowej.

Uwzględniając § 1 tego przepisu, należy stwierdzić, że co do zasady, zaokrąglenia:

podstawy opodatkowania i kwoty podatków (za wyjątkiem opłat, o których mowa w przepisach o podatkach i opłatach lokalnych),
odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej,
oprocentowania nadpłaty podatku,
wynagrodzenia przysługującego płatnikom i inkasentom,

dokonuje się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.

Zwróć uwagę!

Rozliczając się z organem podatkowym, należy najpierw zaokrąglić podstawę opodatkowania, a następnie - podatek.

Przedstawiona zasada zaokrąglania dotyczy również zaliczek na podatek dochodowy, gdyż jak stanowi art. 3 pkt 3 Ordynacji podatkowej, termin "podatek" oznacza również zaliczki na podatki, raty podatków (jeżeli przepisy prawa podatkowego przewidują płatność podatku w ratach) oraz opłaty i niepodatkowe należności budżetowe.

Tak więc według przedstawionej zasady płatnicy dokonują m.in. zaokrąglenia podstawy obliczania zaliczki na podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników oraz należnej zaliczki (tj. zaliczki przekazywanej do urzędu skarbowego, a więc po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek, o ile jest ona stosowana). Należy przy tym zaznaczyć, że we wskazanym zakresie zaokrągleń dokonuje się na etapie sporządzania listy płac, oddzielnie dla każdego pracownika. W rezultacie również w zaokrągleniu do pełnych złotych płatnik wykazuje zaliczki w deklaracji PIT-4R oraz informacji PIT-11.

Przykład

Przedsiębiorca zatrudnia dwóch pracowników na umowę o pracę z uposażeniem 2.900 zł miesięcznie. Pracownikom przysługują podstawowe koszty uzyskania przychodów, a ponadto złożyli oni oświadczenie PIT-2 upoważniające pracodawcę do zmniejszania w 2015 r. zaliczki na podatek o kwotę 46,33 zł.

Dokonując rozliczenia podatkowo-składkowego przychodów pracowników, pracodawca ustalił u każdego z nich odrębnie:

podstawę opodatkowania w wysokości 2.391 zł, co wynika z następującego obliczenia:
2.900 zł - 111,25 zł - 397,59 zł (składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika) = 2.391,16 zł, po zaokrągleniu do pełnych złotych 2.391 zł,
zaliczkę na podatek do wpłacenia do urzędu skarbowego w kwocie 190 zł, co wynika z następującego obliczenia:
(2.391 zł x 18%) - 46,33 zł = 384,05 zł,
384,05 zł - 193,94 zł (podlegająca odliczeniu składka na ubezpieczenie zdrowotne) = 190,11 zł, po zaokrągleniu do pełnych złotych 190 zł.

Zgodnie z przedstawioną zasadą zaokrąglania podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku (zaliczki) dokonują również podatnicy zobligowani do samodzielnego obliczania i rozliczania podatku dochodowego w trakcie roku podatkowego i po jego zakończeniu, w tym np. osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą. Warto zaznaczyć, że bez znaczenia jest stosowana przez nich forma opodatkowania. Nawet bowiem w przypadku gdy opłacają kartę podatkową, której wymiaru na dany rok podatkowy dokonuje w drodze decyzji naczelnik urzędu skarbowego, mają prawo odliczać od ustalonej kwoty podatku opłaconą składkę na ubezpieczenie zdrowotne (w wysokości 7,75% podstawy wymiaru). Tym samym konieczne jest zastosowanie zaokrąglenia do pełnych złotych w odniesieniu do kwoty podatku odprowadzanej do urzędu skarbowego, ustalonej po dokonaniu tego odliczenia.

Przykład

Podatnik świadczy usługi opodatkowane kartą podatkową. Z decyzji naczelnika urzędu skarbowego wynika, że miesięczna kwota karty podatkowej ustalona na 2015 r. wynosi 450 zł. Z tytułu działalności gospodarczej podatnik podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu, a miesięczna składka na to ubezpieczenie wynosi 279,41 zł. Przy czym odliczeniu od podatku podlega część składki w kwocie 240,60 zł. W rezultacie do urzędu skarbowego podatnik ma obowiązek odprowadzić za dany miesiąc podatek w wysokości 209 zł (tj. 450 zł - 240,60 zł = 209,40 zł, po zaokrągleniu do pełnych złotych 209 zł).

Omawiając zagadnienie stosowania zaokrągleń przy obliczaniu zobowiązań w podatku dochodowym, należy zwrócić uwagę, że w odniesieniu do przychodów kapitałowych wymienionych w art. 30a ust. 1 pkt 1-3 updof, obowiązuje szczególny sposób dokonywania zaokrągleń określony w art. 63 § 1a Ordynacji podatkowej.

Stosownie do tego przepisu, w przypadku przychodów z tytułu:

odsetek od pożyczek (z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej),
odsetek i dyskonta od papierów wartościowych,
odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów (z wyjątkiem odsetek, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 5 updof stanowiących przychód z działalności gospodarczej),

zaokrąglenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku dokonuje się do pełnych groszy w górę.

Przykład

Spółka z o.o. spłaciła pożyczkę na rzecz udziałowca. Odsetki od pożyczki należne udziałowcowi wyniosły 700,44 zł. Podatek według 19% stawki od tej kwoty wyniósł 133,0836 zł. Tytułem zryczałtowanego podatku spółka potrąciła podatnikowi i wpłaciła na rachunek urzędu podatkowego kwotę 133,09 zł, a więc po zaokrągleniu do pełnych groszy w górę.

Warto zaznaczyć, że tę zasadę zaokrąglania powinni również stosować podatnicy, którzy w zeznaniu podatkowym wykazują zryczałtowany podatek dochodowy od wymienionych przychodów kapitałowych, w sytuacji gdy podatek nie został pobrany przez płatnika albo gdy przychody te uzyskano za granicą.