Samochody osobowe wynajęte za granicą podlegają akcyzie

Użycie na terytorium Polski, na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez polskich podatników, samochodu osobowego wynajętego na terytorium innego państwa członkowskiego, zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej podlega opodatkowaniu podatkiem akcyzowym.

Co wynika z przepisów?

W przypadku samochodu osobowego przedmiotem opodatkowania akcyzą jest nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym (art. 100 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku akcyzowym).

Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie, na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku akcyzowym, należy rozumieć przemieszczenie samochodów osobowych z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju.

Natomiast jak wynika z art. 100 ust. 1 pkt 3 lit. b) ustawy o podatku akcyzowym w przypadku samochodu osobowego przedmiotem opodatkowania akcyzą jest również pierwsza sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, od którego nie została zapłacona akcyza z tytułu czynności, o których mowa w pkt 1 albo pkt 2.

Co należy rozumieć przez sprzedaż, ustawodawca określił w art. 100 ust. 5 ustawy o podatku akcyzowym (patrz ramka). Należy przez nią rozumieć m.in. użycie samochodu osobowego na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.

Z powyższego wynika więc, że czynności, które powodują obowiązek zapłaty podatku akcyzowego, to:

wewnątrzwspólnotowe nabycie samochodu - ale tylko pod warunkiem, że powstanie obowiązek podatkowy od tej czynności zgodnie z art. 101 ust. 2 ustawy,
pierwsza sprzedaż na terytorium kraju (w tym m.in. użycie samochodu na potrzeby działalności) - ale tylko pod warunkiem, że wcześniej nie została zapłacona akcyza od WNT lub importu, od których był obowiązek zapłaty takiej akcyzy.

Problem z wynajętymi samochodami

W praktyce pojawiają się takie sytuacje, w których polscy podatnicy np. w celu wykonania usługi muszą wynająć na kilka dni samochód osobowy na terenie innego państwa członkowskiego. W celu wykonania czynności przyjeżdżają tym samochodem do Polski, po czym wracają nim na teren państwa, gdzie samochód wynajęli (w celu jego oddania).

Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej przedstawionym w interpretacji indywidualnej z dnia 16 lutego 2018 r., nr 0111-KDIB3-3.4013.265.2017.1.JS, w takim przypadku podatnik musi rozliczyć podatek akcyzowy. Sprawa, którą zajmował się Dyrektor KIS, dotyczyła spółki (świadczącej usługi doradcze), która we wniosku o interpretację wskazała, że niekiedy pojawia się konieczność przewiezienia sporej ilości dokumentacji klienta z Niemiec do Polski. W tym celu pracownik spółki udaje się do siedziby klienta (samolotem) w Niemczech. Na terytorium Niemiec pracownik wynajmuje na 2 dni samochód osobowy, który jest zarejestrowany w Niemczech i jednocześnie niezarejestrowany na terytorium Polski. Pracownik spółki przewozi tym samochodem dokumenty z Niemiec do Polski. Następnie zostaje on zwrócony do wypożyczalni.

Jak wyjaśnił organ interpretujący, opodatkowaniu podatkiem akcyzowym podlega m.in. nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodów osobowych, które należy rozumieć jako czynność polegająca na przemieszczeniu samochodów osobowych z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju.

Ujednolicone przepisy prawne dostępne są w serwisie www.przepisy.gofin.pl.

Samochód osobowy, w sytuacji opisanej przez podatnika, jest wynajmowany w Niemczech i służy do transportu dokumentacji z siedziby klienta do Polski. W takim przypadku, zdaniem organu, następuje przemieszczenie samochodu osobowego na terytorium kraju, a tym samym jest to nabycie wewnątrzwspólnotowe.

Dyrektor KIS dodatkowo zwrócił uwagę, że zgodnie z art. 100 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku akcyzowym, przedmiotem opodatkowania w przypadku samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym jest pierwsza sprzedaż samochodu na terytorium kraju:

wyprodukowanego na terytorium kraju,
od którego nie została zapłacona akcyza z tytułu czynności, o których mowa w pkt 1 albo 2 tego artykułu.

Jak wynika natomiast z art. 100 ust. 5 pkt 9 ustawy, za sprzedaż samochodu osobowego uznaje się jego użycie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Zdaniem organu ustawodawca nie zdefiniował na gruncie ustawy o podatku akcyzowym pojęcia użycia, dlatego też zasadne jest odwołanie się do słownikowego znaczenia tego pojęcia. Zgodnie z definicją przywołaną w Słowniku Języka Polskiego PWN (www.sjp.pwn.pl) "użycie" to "stosowanie czegoś", zaś "użyć" to "posłużyć się czymś, zastosować jako środek, narzędzie".

Z uwagi na to organ interpretacyjny uznał, że w sytuacji opisanej przez podatnika wynajęcie samochodu osobowego w celu transportu dokumentacji z siedziby klienta w Niemczech do Polski jest jego użyciem na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu akcyzą. W takiej sytuacji obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 101 ust. 3 ustawy, a zatem z dniem użycia tego samochodu na potrzeby działalności gospodarczej. Podstawę opodatkowania stanowić będzie średnia wartość rynkowa wynajętego samochodu osobowego, pomniejszona o kwotę podatku VAT oraz o kwotę akcyzy, ustalana na podstawie średniej ceny zarejestrowanego w Polsce samochodu o tych samych cechach charakterystycznych.

Wynajęcie samochodu na terenie Czech

Podobnie uznał także Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 19 grudnia 2017 r., nr 0111-KDIB3-3.4013.241.2017.1.JS. Podatnik we wniosku o interpretację wskazał, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej planuje wynająć samochody osobowe na potrzeby prowadzonej w Polsce działalności gospodarczej. Samochody zostaną wynajęte od podmiotu posiadającego siedzibę na terytorium Republiki Czeskiej. Będą one wykorzystywane przez jego pracowników na terytorium Polski lub innych krajów UE. Umowa najmu zostanie zawarta na terytorium Czech, tj. podpisanie umowy nastąpi w miejscu siedziby podmiotu czeskiego. Po zawarciu umowy najmu samochody osobowe zostaną odebrane przez pracowników od podmiotu wynajmującego z terytorium Czech i następnie przemieszczone na terytorium Polski. Samochody osobowe będą zarejestrowane tylko na terytorium Czech. Organ interpretujący uznał, że także w tym przypadku akcyza jest konieczna.

Stanowisko prezentowane przez Dyrektora KIS w powyższych interpretacjach jest bardzo restrykcyjne. Wynika bowiem z niego, że samochód osobowy będzie podlegał opodatkowaniu jednocześnie na terytorium dwóch państw członkowskich.

Za sprzedaż samochodu osobowego uznaje się jego:

-	sprzedaż, zamianę, darowiznę, w rozumieniu Kodeksu cywilnego,
-	wydanie w zamian za wierzytelności,
-	wydanie w miejsce świadczenia pieniężnego,
-	wydanie w zamian za dokonanie określonej czynności,
-	przekazanie lub wykorzystanie na potrzeby reprezentacji albo reklamy,
-	przekazanie przez podatnika na potrzeby osobiste podatnika, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, a także zatrudnionych przez niego pracowników oraz byłych pracowników,
-	użycie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.