Zmiany w zakresie pobierania opłaty recyklingowej za torby foliowe

Z dniem 1 września 2019 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Wprowadziła ona zmiany w zakresie opłaty recyklingowej za torby foliowe. Przepisy o opłacie recyklingowej obowiązują w Polsce od 1 stycznia 2018 r. Niestety w praktyce ustawa nie przyniosła oczekiwanego rezultatu, ponieważ sieci handlowe znalazły sposób na jej obejście, oferując tzw. grube torby foliowe, które dotychczas zwolnione były z opłaty. Od września 2019 r. sprzedający zobowiązany jest pobrać opłatę recyklingową również za takie torby. Zmieniły się także zasady rozliczania opłaty pobranej przez przedsiębiorców.

Torby objęte opłatą

Od września 2019 r. każdy przedsiębiorca prowadzący jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, w której są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego przeznaczone do pakowania produktów oferowanych w tej jednostce, jest zobowiązany pobrać opłatę recyklingową od nabywającego torbę na zakupy z tworzywa sztucznego. Jako przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów Prawa przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292) traktować należy osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonującą działalność gospodarczą. Przedsiębiorcami są także wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Pod pojęciem torby na zakupy z tworzywa sztucznego rozumieć należy torby na zakupy, z uchwytami lub bez uchwytów, wykonane z tworzywa sztucznego, które są oferowane w jednostkach handlu detalicznego lub hurtowego. Od 1 września 2019 r. opłata recyklingowa pobierana jest za wydanie:

lekkiej torby na zakupy z tworzywa sztucznego o grubości materiału poniżej 50 mikrometrów,
pozostałych toreb na zakupy z tworzywa sztucznego o grubości materiału równej 50 mikrometrów i większej.

Z opłaty zwolnione są, tak jak wcześniej, bardzo lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego o grubości materiału poniżej 15 mikrometrów, które są wymagane ze względów higienicznych lub oferowane jako podstawowe opakowanie żywności luzem, gdy pomaga to w zapobieganiu marnowaniu żywności.

Oksydegradowalne torby na zakupy z tworzywa sztucznego zalicza się do lekkich toreb na zakupy z tworzywa sztucznego, bardzo lekkich toreb na zakupy z tworzywa sztucznego lub pozostałych toreb na zakupy z tworzywa sztucznego.

Jako tworzywo sztuczne ustawodawca klasyfikuje polimer w rozumieniu art. 3 pkt 5 rozporządzenia nr 1907/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (...), do którego mogły zostać dodane dodatki lub inne substancje i który może funkcjonować jako główny strukturalny składnik toreb na zakupy.

Nowy termin dokonywania rozliczeń

Tak jak dotychczas, przedsiębiorca oferujący swoim klientom torby na zakupy z tworzywa sztucznego celem pakowania produktów zakupionych u niego, zobowiązany jest pobrać opłatę recyklingową na wydaną torbę. Obowiązek ten dotyczy zarówno zajmujących się sprzedażą detaliczną, jak i hurtową.

Ustawodawca wprowadził znaczne zmiany w zakresie terminu rozliczania opłaty recyklingowej. Teraz trzeba będzie wnosić ją kwartalnie, a nie jak wcześniej raz do roku. Zgodnie ze znowelizowanym art. 40c ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi pobrana opłata recyklingowa ma być wnoszona na odrębny rachunek bankowy prowadzony przez marszałka województwa w terminie do 15. dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym została pobrana. Wskazać należy, że rozliczenia za 2019 r. trzeba będzie dokonać zgodnie z uprzednio obowiązującymi przepisami do 15 marca 2020 r., natomiast za I kwartał 2020 r. - do 15 kwietnia 2020 r.

Obowiązek prowadzenia ewidencji

Kolejną nowość stanowi obowiązek prowadzenia ewidencji liczby nabytych i wydanych lekkich i pozostałych toreb na zakupy z tworzywa sztucznego w danym roku kalendarzowym. Taki rejestr należy prowadzić w postaci papierowej albo w postaci elektronicznej.

Przedsiębiorca prowadzący więcej niż jedną jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, w której są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego, objęte opłatą recyklingową, winien prowadzić taką ewidencję oddzielnie dla poszczególnych jednostek.

Informacje zawarte w ewidencji należy przechowywać przez 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, którego informacje dotyczą.

Obowiązek wpisu do rejestru BDO

Przedsiębiorcy prowadzący w dniu 1 września 2019 r. jednostki handlu detalicznego lub hurtowego, w których są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego, objęte opłatą recyklingową, zobowiązani są do złożenia wniosku o wpis do rejestru BDO (Baza Danych o Odpadach) w terminie do dnia 31 grudnia 2019 r. i mogą prowadzić działalność bez posiadania takiego wpisu do dnia jego uzyskania.

Poza tym przedsiębiorcy pobierający opłatę recyklingową za wydawane torby foliowe będą musieli złożyć sprawozdanie w zakresie liczby nabytych i wydanych pozostałych toreb na zakupy z tworzywa sztucznego po raz pierwszy za rok 2019, przy czym sprawozdanie obejmować będzie okres od dnia 1 września 2019 r.

Opłata recyklingowa wynosi 0,20 zł za jedną torbę plus VAT, chyba że sprzedający jest zwolniony z podatku od towarów i usług.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 19.07.2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1579)