Przegląd Podatku Dochodowego nr 13 (325) z dnia 1.07.2012

Opłata za nieopłacone parkowanie nie stanowi kosztu podatkowego

Otrzymaliśmy z urzędu miasta upomnienie, na którym wyszczególniono opłatę za nieopłacony postój i koszty upomnienia. Czy są to koszty podatkowe?

Zarówno dodatkowa opłata parkingowa podlegająca wpłacie do budżetu jednostki samorządu terytorialnego, będąca konsekwencją naruszenia prawa poprzez nieuiszczenie obowiązkowej podstawowej opłaty parkingowej, jak i koszty upomnienia - nie stanowią kosztu uzyskania przychodu.

Aby dany wydatek stał się kosztem podatkowym, musi spełnić przesłanki wskazane w definicji kosztu określonej w art. 22 ust. 1 updof lub odpowiednio art. 15 ust. 1 updop, co oznacza, że nie może on być wydatkiem wymienionym w katalogu kosztów negatywnych zawartym w art. 23 updof i art. 16 ust. 1 updop. Ponadto, zaliczając go do kosztów podatkowych, przedsiębiorca powinien przede wszystkim kierować się kryterium celowości i racjonalności jego poniesienia.

Za nieuiszczenie opłaty za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania (w wyznaczonym miejscu, w określone dni robocze, w określonych godzinach lub całodobowo) pobiera się opłatę dodatkową. Opłatę tę pobiera zarząd drogi, a w przypadku jego braku - zarządca drogi. Wysokość dodatkowej opłaty parkingowej, a także sposób jej pobierania ustala rada gminy (rada miasta). Kwestie związane z poborem opłat: parkingowej i dodatkowej opłaty parkingowej, regulują art. 13, 13b i 13f ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. nr 19, poz. 115 ze zm.).

Na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 50 updof i art. 16 ust. 1 pkt 54 updop, nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów opłat sankcyjnych, które zgodnie z odrębnymi przepisami podlegają wpłacie do budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Do takich opłat zalicza się m.in. opłatę, o której mowa w pytaniu.

Dodatkowa opłata parkingowa ma charakter opłaty sankcyjnej (karnej), ponieważ obowiązek jej poniesienia jest konsekwencją naruszenia przepisów prawa. W takim razie nie stanowi kosztu uzyskania przychodów, co wynika z powołanego art. 23 ust. 1 pkt 50 updof i art. 16 ust. 1 pkt 54 updop.

Stanowisko to potwierdza Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 21 października 2009 r., nr ITPB1/415-629/09/PSZ: "Analizując konstrukcję uregulowania przyjętego w art. 13f ww. ustawy o drogach publicznych należy zauważyć, iż obowiązek uiszczenia przedmiotowej opłaty dodatkowej wynika bezpośrednio z przepisów prawa, które w sposób niebudzący wątpliwości konkretyzują elementy stosunku administracyjnoprawnego, a tym samym obowiązek ten nie wymaga konkretyzacji w formie decyzji administracyjnej. Obowiązek uiszczenia dodatkowej opłaty parkingowej sprowadza się w istocie do obowiązku uiszczenia opłaty określonej w normie prawnej, będącej konsekwencją naruszenia prawa, tj. opłaty sankcyjnej. O zaliczeniu danej opłaty do opłat sankcyjnych nie decyduje nazwa opłaty, lecz charakter sankcyjny tej opłaty, czyli związany z przekroczeniem lub naruszeniem przepisów prawa. Odnosząc powyższe do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku stwierdzić należy, iż wydatki o charakterze sankcyjnym, karnym nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, gdyż nie spełniają warunku celowości określonego w cytowanym art. 22 ust. 1 ww. ustawy (tj. updof - przyp. red.). Ponadto należy stwierdzić, iż tego rodzaju wydatki zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodu z art. 23 ww. ustawy (tj. updof - przyp. red.)".

W przypadku należności związanych z kosztami upomnienia otrzymanego z urzędu miasta w związku z nieuiszczeniem opłaty za parkowanie pojazdu trudno uznać, że są one gospodarczo i racjonalnie uzasadnione. Obowiązek poniesienia kosztu jest bowiem konsekwencją niewywiązania się z ustawowego obowiązku. Ponadto koszt ten nie służy uzyskaniu przychodu. Należy więc przyjąć, że koszty takiego upomnienia nie stanowią kosztów podatkowych.