Przegląd Podatku Dochodowego nr 1 (289) z dnia 1.01.2011

Różnice kursowe po wystawieniu faktury korygującej

Kontrahentowi z Niemiec w tym samym dniu wydałem towar i wystawiłem fakturę w euro. Po otrzymaniu zapłaty za tę fakturę rozliczyłem różnice kursowe. Po pewnym czasie w ramach reklamacji kontrahent zwrócił mi część towarów, więc wystawiłem mu fakturę korygującą i oddałem odpowiednią część pieniędzy. Jak całą tę transakcję rozliczyć w podatkowej księdze przychodów i rozchodów?

Podatnik wystawiając fakturę w walucie obcej, ma obowiązek przeliczyć jej wartość na złotówki. Jest to niezbędne, aby taką fakturę ująć w podatkowej księdze. Wynika to z § 12 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Przepis ten stanowi, że jeżeli w dowodzie księgowym podane jest wartościowe określenie operacji gospodarczej tylko w walucie obcej, podatnik posiadający ten dowód obowiązany jest przeliczyć walutę obcą na złote, po obowiązującym w dniu dokonania operacji kursie, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wynik przeliczenia należy wówczas zamieścić w wolnych polach dowodu lub w załączniku do dowodu sporządzonego w walucie obcej.

Ujęcie w podatkowej księdze faktury pierwotnej

Od 1 stycznia 2011 r. w wyniku nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych sposób przeliczania wyrażonych w walucie obcej przychodów na złotówki określa art. 11a ust. 1 updof. Do tej pory przeliczanie na złotówki przychodów z działalności gospodarczej regulował art. 14 ust. 1a updof. Sam sposób przeliczania nie uległ jednak zmianie. Nadal przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Przypominamy jednocześnie, że w przypadku przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej za datę uzyskania przychodu uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi (także częściowego), nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności (art. 14 ust. 1c updof).

Tak więc podatnik sprzedając kontrahentowi z Niemiec towar i wystawiając mu w tym samym dniu fakturę w euro, powinien jej wartość przeliczyć na złotówki, stosując średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wydania towaru i wystawienia faktury. W dacie wydania towaru, będącej jednocześnie datą wystawienia faktury, podatnik powinien przeliczoną na złotówki wartość faktury zaewidencjonować w podatkowej księdze w kolumnie 7 "wartość sprzedanych towarów i usług".

Ujęcie w podatkowej księdze różnic kursowych dotyczących faktury pierwotnej

Po otrzymaniu zapłaty za fakturę podatnik ma obowiązek ustalić ewentualne różnice kursowe. W tym celu należy porównać po przeliczeniu na złotówki wartość przychodu należnego z przychodem faktycznie otrzymanym.

Dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest niższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia (art. 24c ust. 2 pkt 1 updof).

Natomiast ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest wyższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia (art. 24c ust. 3 pkt 1 updof).

Zatem podatnik po otrzymaniu zapłaty za fakturę powinien ustalić różnice kursowe, które zaksięguje w dacie otrzymania zapłaty w odpowiedniej kolumnie księgi.

Ujęcie w podatkowej księdze faktury korygującej

Otrzymanie zwrotu towaru w wyniku uznania reklamacji niesie ze sobą obowiązek skorygowania przychodu należnego. Bowiem przychód w wysokości wartości zwróconego towaru przestaje być należny. Korekty przychodu należy dokonać w miesiącu, w którym otrzymano zwrócony towar.

Faktura korygująca zwrot towarów nie dokumentuje nowej transakcji, lecz ma za zadanie skorygować wartość sprzedaży, która wystąpiła w przeszłości.

Przeliczoną na złotówki wartość faktury korygującej dokumentującej zwrot towarów podatnik powinien wpisać do podatkowej księgi ze znakiem minus lub na czerwono w kolumnie 7 "wartość sprzedanych towarów i usług".

Różnice kursowe po wystawieniu faktury korygującej

Po wystawieniu faktury korygującej różnice kursowe, powstałe w związku z zapłatą faktury pierwotnej, zaliczone wcześniej do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów, nadal stanowią odpowiednio przychody lub koszty podatkowe. Różnice te naliczone zostały bowiem zgodnie z art. 24c ust. 2 pkt 1 i ust. 3 pkt 1 updof, a zwrot towaru i skorygowanie przychodu należnego pozostaje bez wpływu na prawo zaliczenia ich do przychodów lub kosztów podatkowych.

Dopiero różnice kursowe ustalone w wyniku zwrotu kontrahentowi części pieniędzy będą stanowić odpowiednio koszty (kolumna 13 księgi) lub przychody podatkowe (kolumna 8 księgi).