Zmiany w podatku dochodowym obowiązujące w 2014 r.

Od 1 stycznia 2014 r. kwalifikując pojazdy do kategorii samochodów osobowych na potrzeby podatku dochodowego, należy posługiwać się definicją samochodu osobowego zawartą w art. 5a pkt 19a i art. 5d updof oraz art. 4a pkt 9a i art. 4c updop.

W świetle nowych regulacji za samochód osobowy uznany będzie pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą, z wyjątkiem pojazdu samochodowego:

a) mającego jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanego na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van,

b) mającego więcej niż jeden rząd siedzeń, które oddzielone są od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą i u którego długość części przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona po podłodze od najdalej wysuniętego punktu podłogi pozwalającego postawić pionową ścianę lub trwałą przegrodę pomiędzy podłogą a sufitem do tylnej krawędzi podłogi, przekracza 50% długości pojazdu; dla obliczenia proporcji, o której mowa w zdaniu poprzednim, długość pojazdu stanowi odległość pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a tylną krawędzią podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona w linii poziomej wzdłuż pojazdu pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a punktem wyprowadzonym w pionie od tylnej krawędzi podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków,

c) posiadającego otwartą część przeznaczoną do przewozu ładunków,

d) posiadającego kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,

e) będącego pojazdem specjalnym - jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym, lub z innych dokumentów określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 86a ust. 10 ustawy o podatku od towarów i usług, wynika, że jest to pojazd specjalny,

f) innego niż wymieniony w lit. a)-e), w którym liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi:

• 1 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 425 kg,
• 2 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 493 kg,
• 3 lub więcej - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 500 kg.

W przypadku pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony spełnienie wymagań określonych w art. 5a pkt 19a lit. a)-d) updof lub art. 4a pkt 9a lit. a)-d) updop, pozwalających na niezaliczenie danego pojazdu samochodowego do samochodów osobowych, stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu, zawierającego właściwą adnotację o spełnieniu tych wymagań.

Dopuszczalna ładowność pojazdów oraz liczba miejsc (siedzeń), o których mowa w art. 5a pkt 19a lit. f) updof lub art. 4a pkt 9a lit. f) updop, określona jest na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym. Pojazdy te uznaje się za samochody osobowe również wówczas, jeśli w dokumentach tych nie ma określonej dopuszczalnej ładowności lub liczby miejsc.

Powołana definicja samochodu osobowego została wprowadzona do ustaw o podatku dochodowym ustawą z dnia 15 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 102, poz. 585 ze zm.). Niektóre zawarte w niej regulacje jeszcze przed wejściem w życie zostały zmienione ustawą z dnia 10 października 2012 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1448 ze zm.).

Przypominamy, że w latach 2011-2013, na potrzeby obu ustaw o podatku dochodowym pojęcie samochodu osobowego definiował art. 7 ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw.

Dodatkowa opłata produktowa, o której mowa w art. 37 ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. poz. 888) została wyłączona z kosztów uzyskania przychodów. Natomiast poniesiona opłata produktowa, o której mowa w art. 34 ust. 2 tej ustawy będzie stanowić koszt uzyskania przychodów. Wynika to z art. 23 ust. 1 pkt 16e updof i art. 16 ust. 1 pkt 19e updop, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r.

Opłatę produktową, która będzie stanowić koszt uzyskania przychodów, wnoszą wprowadzający produkty w opakowaniach oraz organizacja odzysku opakowań, którzy nie wykonali obowiązku zapewnienia odzysku, w tym recyklingu odpadów opakowaniowych.

Dodatkową opłatę produktową (niestanowiącą kosztu uzyskania przychodów) ustala marszałek województwa, w drodze decyzji, jeżeli opłata produktowa nie zostanie wniesiona lub będzie wniesiona w kwocie niższej od należnej.

Powołane przepisy zostały dodane ustawą z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. poz. 888).

Ustawą z dnia 27 września 2013 r. o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi (Dz. U. poz. 1304) wprowadzono do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nowe zwolnienie podatkowe.

Stosownie do dodanego z dniem 23 listopada 2013 r. do art. 21 ust. 1 pkt 138 updof, wolne od podatku dochodowego są kwoty finansowego wsparcia udzielanego na podstawie powołanej ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi.

Ustawa o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi określa reguły udzielania wsparcia finansowego ze środków Funduszu Dopłat w postaci dofinansowania wkładu własnego niezbędnego do uzyskania kredytu na nabycie lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, będącego pierwszym własnym mieszkaniem.

Od 1 stycznia 2014 r. o takie dofinansowanie będzie mogła ubiegać się osoba, która złoży stosowny wniosek najpóźniej do końca roku kalendarzowego, w którym ukończyła 35 lat. Jeśli nabywcą będą małżonkowie, pod uwagę będzie brany wiek młodszego małżonka.

Dofinansowanie ma przysługiwać tylko na zakup nowych mieszkań oraz małych domów jednorodzinnych wybudowanych na terytorium Polski przez dewelopera. Powierzchnia użytkowa mieszkania nie może przekraczać odpowiednio:

• 75 m² dla lokalu mieszkalnego i 100 m² dla domu jednorodzinnego,
• 85 m² dla lokalu mieszkalnego i 110 m² dla domu jednorodzinnego - w przypadku gdy w dniu złożenia wniosku o dofinansowanie wkładu własnego nabywca wychowuje przynajmniej troje dzieci.

Cena zakupu mieszkania nie może przekraczać kwoty stanowiącej iloczyn współczynnika 1,1 oraz powierzchni użytkowej mieszkania i średniego wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m² powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych, obowiązującego w gminie, na terenie której położone jest mieszkanie.

Ustawą o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano z dniem 23 listopada 2013 r. nowe zwolnienie (art. 21 ust. 1 pkt 139 updof). Na podstawie tego przepisu, wolne od podatku będą kwoty zwrotu wydatków, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi, osoba fizyczna, która po dniu 1 stycznia 2014 r. poniosła wydatki na zakup materiałów budowlanych, ma prawo ubiegać się o zwrot części tych wydatków.

Taki zwrot może dotyczyć kwot wydatkowanych tylko w związku z budową domu jednorodzinnego, nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne czy przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstał lokal mieszkalny. Przy czym czynności budowlane muszą być wykonywane na podstawie pozwolenia na budowę wydanego po 1 stycznia 2014 r.

Muszą też być spełnione określone warunki dotyczące powierzchni oraz inwestora, a mianowicie:

• powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, o których mowa w art. 20 ust. 3 pkt 1 ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi, nie może przekraczać odpowiednio:
• 75 m² i 100 m²,
• 85 m² i 110 m² - w przypadku gdy osoba fizyczna w dniu wydania pozwolenia na budowę, o którym mowa w art. 20 ust. 3 pkt 2 tej ustawy, wychowywała przynajmniej troje dzieci spełniających warunki, o których mowa w art. 7 ust. 2 tej ustawy;
• osoba fizyczna do końca roku kalendarzowego, w którym wydano pozwolenie na budowę lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, nie ukończyła 36 lat;
• do dnia złożenia wniosku o zwrot wydatków osoba fizyczna nie była:
• właścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego,
• osobą, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny,
• właścicielem lub współwłaścicielem budynku, jeżeli jego udział w przypadku zniesienia współwłasności obejmowałby co najmniej jeden lokal mieszkalny,

z wyłączeniem domu jednorodzinnego albo lokalu mieszkalnego, który jest np. rozbudowywany lub przebudowywany.

Jednocześnie ustawą o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi uchylono z dniem 1 stycznia 2014 r. art. 21 ust. 1 pkt 123 updof. Na podstawie tego przepisu, wolne od podatku dochodowego są kwoty zwrotu otrzymane na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznych niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz. U. nr 177, poz. 1468 ze zm.). Od 1 stycznia 2014 r. traci moc ustawa wymieniona w tym przepisie, w wyniku tego nastąpiła więc likwidacja "starego" zwolnienia.

Jednak osoba fizyczna, która przed dniem 1 stycznia 2014 r. poniosła wydatki na zakup materiałów budowlanych, o których mowa w ustawie o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym nadal będzie miała prawo ubiegać się po dniu 31 grudnia 2013 r. o zwrot części tych wydatków na dotychczasowych zasadach (art. 32 ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi). Osoba taka musi pamiętać, że wniosek o zwrot części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych i udokumentowanych fakturą wystawioną dla osoby fizycznej w okresie:

1) od dnia 1 maja 2004 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. - składa się nie później niż do dnia 31 grudnia 2014 r.;

2) od dnia 1 stycznia 2006 r. do dnia 31 grudnia 2007 r. - składa się nie później niż do dnia 31 grudnia 2015 r.;

3) od dnia 1 stycznia 2008 r. do dnia 31 grudnia 2009 r. - składa się nie później niż do dnia 31 grudnia 2016 r.;

4) od dnia 1 stycznia 2010 r. do dnia 31 grudnia 2011 r. - składa się nie później niż do dnia 31 grudnia 2017 r.;

5) od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. - składa się nie później niż do dnia 31 grudnia 2018 r.

Do kwot zwrotu otrzymanych na podstawie ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym nadal będzie miał zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 123 updof, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2014 r. (art. 33 ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi).