Kiedy stosuje się zwolnienie podatkowe do dochodów z agroturystyki?

Agroturystyka to wypoczynek na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym. Do celów podatkowych przychody z agroturystyki zalicza się do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 updof.

Podatnicy zajmujący się działalnością agroturystyczną mogą, zależnie od rodzaju i zakresu świadczonych usług, opłacać podatek dochodowy w formie przewidzianej:

• ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. według skali podatkowej lub podatek liniowy, albo
   
• ustawą z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. nr 144, poz. 930 ze zm.), tj. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub kartę podatkową.

Pod względem podatkowym agroturystyka jest atrakcyjną formą aktywności zarobkowej, bowiem przy zachowaniu określonych wymogów część osiąganych z niej dochodów (przychodów) korzysta ze zwolnienia od podatku.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 43 updof, wolne od podatku są dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych, w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym, osobom przebywającym na wypoczynku oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5. Zwolnienie to ma zastosowanie do podatników, którzy z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej opłacają podatek:

• według skali podatkowej,
   
• liniowy,
   
• w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych; dla ryczałtowców stosowanie tego zwolnienia jest dopuszczone na podstawie art. 10 powołanej ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Usługi objęte zwolnieniem

Treść art. 21 ust. 1 pkt 43 updof wskazuje, że nie każdy dochód uzyskany w ramach prowadzonej działalności agroturystycznej jest wolny od opodatkowania.

Podatnicy prowadzący działalność agroturystyczną, w celu uatrakcyjnienia oferty i wyróżnienia się na rynku, mogą oferować różnego rodzaju usługi związane z pobytem turystów, np. naukę jazdy konnej, kursy rękodzieła czy kulinarne, organizację wycieczek krajoznawczych, wynajem sprzętu wodnego i wędkarskiego itp. Zakresem zwolnienia podatkowego objęte zostały jednak wyłącznie dochody z dwóch rodzajów usług:

1) wynajmu pokoi gościnnych,

2) zapewnienia wyżywienia.

Oferowanie usług w szerszym zakresie nie skutkuje utratą prawa do stosowania omawianego zwolnienia. Należy jednak zachować staranność przy dokumentowaniu świadczonych usług, tak aby na podstawie posiadanych dowodów możliwe było ustalenie dochodu wolnego od podatku oraz podlegającego opodatkowaniu.

Obiekty wykorzystywane na potrzeby wynajmu

Dla zastosowania zwolnienia istotne znaczenie ma przeznaczenie budynku, w którym wynajmowane są pokoje. Wyłączeniu spod opodatkowania podlegają bowiem dochody uzyskiwane z wynajmowania pokoi gościnnych znajdujących się w budynkach mieszkalnych. Nie ma przy tym przeszkód, aby budynki te stanowiły część zabudowy zagrodowej, za którą uważa się w szczególności budynki mieszkalne, budynki gospodarcze lub inwentarskie w rodzinnych gospodarstwach rolnych (§ 3 pkt 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie - Dz. U. nr 75, poz. 690 ze zm.).

Brak jest natomiast podstaw do stosowania omawianego zwolnienia w odniesieniu do usług polegających na:

• wynajmowaniu pomieszczeń w budynkach innego typu niż mieszkalne, w tym w obiektach hotelarskich (np. hotelach, motelach, pensjonatach), albo
   
• udostępnianiu pola namiotowego.

Miejsce położenia budynku

Ustawodawca wymaga, aby budynki mieszkalne, w których pokoje wynajmowane są na cele agroturystyczne, były zlokalizowane na terenie wiejskim w gospodarstwie rolnym. Pod pojęciem gospodarstwa rolnego należy przy tym rozumieć obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych (z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza), o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej (art. 2 ust. 4 updof w zw. z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym - Dz. U. z 2013 r. poz. 1381 ze zm.).

Liczba pokoi przeznaczonych na wynajem

Omawiane zwolnienie dotyczy podatników zajmujących się agroturystyką na niewielką skalę. Liczba pokoi gościnnych przeznaczonych na działalność agroturystyczną nie może przekraczać pięciu. Jeżeli podatnik prowadzi działalność w większym rozmiarze, zwolnienie nie będzie miało zastosowania. W rezultacie opodatkowaniu będzie podlegać cały uzyskany dochód, w tym z wynajmu wszystkich pokoi oraz z tytułu zapewnienia wyżywienia.

Oceniając warunki zwolnienia, pod uwagę należy brać liczbę wynajmowanych pokoi gościnnych, czyli pomieszczeń mieszkalnych (§ 3 pkt 10 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.). Nie ma natomiast znaczenia wielkość pokoi czy liczba przebywających w nich osób. Bez wpływu na prawo do ulgi pozostaje również okoliczność udostępnienia turystom innych pomieszczeń niż pokoje, np. wspólnej kuchni, jadalni, łazienki, pralni, spiżarni itp.

Cele wynajmu

Dochody podatników prowadzących gospodarstwo agroturystyczne są wolne od podatku w zakresie określonym w art. 21 ust. 1 pkt 43 updof, w sytuacji gdy pokoje są wynajmowane wyłącznie w celach wypoczynkowych. Jeśli pobyt osób w gospodarstwie agroturystycznym nie jest związany z wypoczynkiem, lecz służy np. potrzebom zakwaterowania pracowników zatrudnianych przez okoliczne firmy czy gospodarstwa rolne, wówczas brak jest podstaw do zastosowania tego zwolnienia (por. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 17 marca 2014 r., nr IPTPB1/415-757/13-4/KO).