Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 26 (1069) z dnia 10.09.2020

Odsetki i prowizja od kredytu zaciągniętego przez współmałżonka w firmowych kosztach - interpretacja KIS

(interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 30 lipca 2020 r., nr 0114-KDIP3-1.4011.355.2020.2.MG)

Stan faktyczny i stanowisko Wnioskodawcy

Wnioskodawczyni rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej w grudniu 2019 r. Na "rozruch" firmy były jej potrzebne środki finansowe. Z uwagi na to, że nie posiadała zdolności kredytowej, jej mąż, z którym posiadała ustawową wspólność majątkową, zaciągnął na ten cel bankowy kredyt konsumpcyjny. Bank od kwoty kredytu potrącił prowizję z tytułu jego uruchomienia. Mąż Wnioskodawczyni nie prowadził działalności gospodarczej. Kwotę kredytu przekazał na firmowy rachunek żony. Kredyt został przeznaczony przez Wnioskodawczynię na cele prowadzonej działalności gospodarczej, w tym m.in. na zakup samochodu dostawczego, zakup i montaż platformy załadowczej do tego auta, zakup wymaganego dla usług transportowych wyposażenia auta oraz bieżące wydatki, takie jak ubezpieczenie, czy paliwo. Wnioskodawczyni wskazała, że koszty kredytu nie były ewidencjonowane w PKPiR. Początkowo raty kredytu spłacał mąż, a od kwietnia br. spłacała je Wnioskodawczyni.

Zapytała ona organ podatkowy, czy może zaliczyć do firmowych kosztów uzyskania przychodów prowizję i odsetki od kredytu zaciągniętego przez jej męża.

Jej zdaniem ww. wydatki ma ona prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, gdyż pieniądze pochodzące z tego kredytu zostały w całości wykorzystane do założenia i prowadzenia przez nią działalności gospodarczej.

Stanowisko Dyrektora KIS

Organ podatkowy na wstępie przywołał art. 22 ust. 1 ustawy o PDOF. Zgodnie z tym przepisem kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy. Odnosząc się do ww. definicji organ podatkowy wyjaśnił, że aby dany wydatek mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodów, pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu, powinien istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Generalnie przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów w działalności gospodarczej są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z tą działalnością, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tych kosztów. Przy czym związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

W dalszej części organ podatkowy przywołał art. 23 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o PDOF. Na podstawie tego przepisu nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów), z tym że kosztem uzyskania przychodów są wydatki na spłatę pożyczki (kredytu) w przypadku, gdy pożyczka (kredyt) była waloryzowana kursem waluty obcej, jeżeli:

• pożyczkobiorca (kredytobiorca) w związku ze spłatą pożyczki (kredytu) zwraca kwotę kapitału większą niż kwota otrzymanej pożyczki (kredytu) - w wysokości różnicy pomiędzy kwotą zwrotu kapitału a kwotą otrzymanej pożyczki (kredytu),
   
• pożyczkodawca (kredytodawca) otrzymuje środki pieniężne stanowiące spłatę kapitału w wysokości niższej od kwoty udzielonej pożyczki (kredytu) - w wysokości różnicy pomiędzy kwotą udzielonej pożyczki (kredytu) a kwotą zwróconego kapitału.

Ponadto, na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 32 ww. ustawy, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów naliczone, lecz niezapłacone albo umorzone odsetki od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

Dyrektor KIS zwrócił uwagę, że warunkiem uznania odsetek od kredytu i prowizji za koszt uzyskania przychodów jest fakt ich zapłacenia oraz istnienie związku przyczynowo-skutkowego między kredytem a prowadzoną działalnością gospodarczą. Musi to być taki związek, który nie budzi wątpliwości, a obowiązek jego wykazania należy do podatnika. Organ podatkowy zauważył przy tym, że przepisy ustawy o PIT nie uzależniają możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na spłatę odsetek od pożyczek (kredytów) przeznaczonych na sfinansowanie kosztów prowadzonej działalności gospodarczej od klasyfikacji, czy nazwy kredytu, jak również od rodzaju zaciągniętego kredytu lub pożyczki. Decydujące znaczenie dla zaliczenia ww. wydatków do kosztów uzyskania przychodów ma faktyczne przeznaczenie kredytu (a nie treść umowy kredytowej zawartej z bankiem). Zdaniem Dyrektora KIS istotne jest tutaj to, czy ponoszone wydatki spełniają kryterium związku z uzyskiwanym przychodem z działalności gospodarczej (np. czy środki z kredytu zostają przeznaczone na zakup składnika majątku nabytego do przedsiębiorstwa lub majątku osobistego przedsiębiorcy, ale wykorzystywanego na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej).

W kwestii zaciągania kredytów przez małżonków, pomiędzy którymi istniej wspólność majątkowa, organ podatkowy wyjaśnił, że:

"(...) W sytuacji, gdy między małżonkami istnieje wspólność majątkowa, na możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nie ma wpływu (...) to, z czyjego rachunku bankowego (męża czy żony) spłacane są odsetki, czy prowizja. Warunkiem uznania za koszt uzyskania przychodów odsetek oraz prowizji od kredytu jest przede wszystkim istnienie związku przyczynowo-skutkowego między kredytem a przychodem z działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 22 ust. 1 powoływanej ustawy (o PDOF - przyp. red.). Decydujące znaczenie dla ustalenia możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów ma więc faktyczne przeznaczenie kredytu. (...)"

Odnosząc się do sytuacji Wnioskodawczyni, organ podatkowy stwierdził:

"(...) zapłacone odsetki oraz prowizja od kredytu mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej w myśl (...) art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż jak Wnioskodawczyni wskazała, środki pochodzące z zaciągniętego kredytu w całości zostały wydatkowane na cele związane z prowadzoną przez Wnioskodawczynię działalnością gospodarczą (...). Ponoszone wydatki można zatem uznać za służące osiągnięciu przychodu. Przy czym, aby odsetki od kredytu i prowizja mogły stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej muszą zostać faktycznie zapłacone i należycie udokumentowane. (...)"