Gazeta Podatkowa nr 35 (1492) z dnia 30.04.2018

Wniosek o umorzenie zaległości w podatku od nieruchomości

Posiadam znaczne zaległości w opłacaniu podatku od nieruchomości za firmowe budynki, budowle i grunt. Niestety nie jestem w stanie ich spłacić. Czy istnieje możliwość wnioskowania o umorzenie całości bądź części takiej zaległości? Jeśli tak, to gdzie wystąpić z wnioskiem w tej sprawie?

Należne kwoty podatku od nieruchomości, które nie zostały w terminie uregulowane przez Czytelnika, stały się zaległością podatkową. W związku z tym spłacając powstałą zaległość trzeba naliczyć odsetki za każdy dzień zwłoki w wysokości i na zasadach określonych w przepisach działu III Ordynacji podatkowej (Dz. U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.).

Czytelnik, mając problemy ze spłatą zobowiązania, może wystąpić do organu podatkowego z prośbą o:

1) odroczenie terminu zapłaty podatku od nieruchomości lub rozłożenie zapłaty podatku na raty,

2) odroczenie lub rozłożenie na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę bądź odsetek określonych w decyzji o zaległych podatkach,

3) umorzenie w całości bądź w części zaległości podatkowych czy odsetek za zwłokę.

Umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość podatkowa. Możliwość taką przewiduje art. 67a Ordynacji podatkowej.

Organem właściwym, do którego należy złożyć wniosek, jest organ podatkowy właściwy w sprawach podatku od nieruchomości. Uprawnienie w tym zakresie przysługuje wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta). Tak wynika z art. 1c ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1785 ze zm.). Jak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 24 czerwca 2008 r., sygn. akt I SA/Łd 5/08, naczelnik urzędu skarbowego będący w sprawie zaległości podatkowych w podatku od nieruchomości organem egzekucyjnym nie jest uprawniony do rozpatrzenia wniosku o umorzenie bądź o rozłożenie na raty tego zobowiązania.

Wnioskowanie o którąś z możliwości odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty czy umorzenia jest możliwe w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym. Przesłanki te nie zostały ustawowo zdefiniowane. W praktyce organ podatkowy w sposób uznaniowy podejmuje decyzję o tym, czy przyznać podatnikowi ulgę w spłacie zobowiązań podatkowych, czy też nie. Zatem urząd może kierować się różnymi kryteriami.

Spełnienie przesłanki ważnego interesu podatnika wiąże się z istnieniem po jego stronie szczególnych powodów, skutkujących tym, że żądanie pełnej i terminowej zapłaty podatku może zachwiać podstawami egzystencji podatnika i (lub) osób zależnych od niego. Pojęcia tego nie można ograniczać tylko i wyłącznie do sytuacji nadzwyczajnych, czy też zdarzeń losowych uniemożliwiających uregulowanie zaległości podatkowych. Pojęcie to bowiem funkcjonuje w zdecydowanie szerszym znaczeniu, uwzględniającym nie tylko sytuacje nadzwyczajne, ale również normalną sytuację ekonomiczną podatnika, wysokość uzyskiwanych przez niego dochodów oraz wydatków, a w tym względzie również wydatków ponoszonych w związku z ochroną zdrowia własnego lub członków najbliższej rodziny. Natomiast ustalenie przez organ podatkowy kwestii istnienia przesłanki "interesu publicznego" wiąże się z koniecznością oceny wartości w dwóch płaszczyznach: jedną płaszczyznę tworzy zasada, jaką jest terminowe płacenie podatków w pełnej wysokości, drugą - wyjątek od zasady, polegający na zastosowaniu indywidualnej ulgi podatkowej. Organ w danym przypadku winien ustalić, co jest korzystniejsze z punktu widzenia interesu publicznego: dochodzenie należności czy też zastosowanie ulgi (por. wyrok NSA z dnia 13 grudnia 2017 r., sygn. akt II FSK 3324/15).

Od decyzji w zakresie umorzenia zaległego podatku od nieruchomości podatnikowi przysługuje prawo odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.

Większość urzędów gmin i miast posiada wzory wniosków w zakresie umorzenia zaległości podatkowych. Należy wyczerpująco uzasadnić własną sytuację i dołączyć wszelkie dokumenty to potwierdzające. Zazwyczaj są to:

• kserokopie z bilansu lub rachunku zysków i strat lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub książki przychodów itp.,
   
• kserokopie faktur (rachunków) za poniesione koszty opisane we wniosku,
   
• oświadczenia o wysokości opłacanych składek ZUS,
   
• oświadczenia o posiadanych przez przedsiębiorcę nieruchomościach i środkach trwałych,
   
• sprawozdania finansowe za okres 3 ostatnich lat obrotowych,
   
• informacje o otrzymanej pomocy publicznej w okresie 3 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku lub oświadczenia, że ww. okresie pomocy nie otrzymano.