Gazeta Podatkowa nr 16 (1370) z dnia 23.02.2017

Zasady opłacania i ujęcie w księdze podatkowej podatku od nieruchomości

Jestem przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą na własny rachunek i ryzyko, wpisanym do CEIDG. W dniu 10 lutego 2017 r. nabyłem lokal użytkowy, w którym będzie znajdować się siedziba mojej firmy.

1) Na jakich zasadach i w jakich terminach będę zobowiązany opłacać za niego podatek od nieruchomości?

Osoby fizyczne są podatnikami podatku od nieruchomości, gdy są właścicielami, posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych, a także użytkownikami wieczystymi gruntów. W przypadku gdy są posiadaczami zależnymi nieruchomości z tytułu najmu czy dzierżawy, to opłacają podatek od nieruchomości tylko wtedy, gdy nieruchomość stanowi własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Jeżeli stanowią np. własność innej osoby fizycznej, to podatek ten obciąża właściciela takiej nieruchomości. Osoby fizyczne opłacają podatek od nieruchomości za grunty, budynki lub ich części. Za budowle lub ich części regulują ten podatek, tylko jeżeli nieruchomości te związane są z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Obowiązek w zakresie omawianego podatku powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku. W związku z tym, że Czytelnik nabył lokal użytkowy w dniu 10 lutego br., to obowiązek podatkowy aktualizuje się dla niego z dniem 1 marca br. Jeżeli obowiązek w zakresie podatku od nieruchomości powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał. Dla Czytelnika okres ten będzie obejmował marzec-grudzień 2017 r.

W przypadku gdy kwota podatku nie przekracza 100 zł, podatek jest płatny jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty, tj. do dnia 15 marca danego roku.

Osoby fizyczne opłacają podatek od nieruchomości na innych zasadach niż obowiązujące np. osoby prawne. Zobowiązane są złożyć organowi podatkowemu informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego. To zaś oznacza, że osoby fizyczne, w tym również jednoosobowi przedsiębiorcy, nie składają corocznej deklaracji na podatek od nieruchomości. Składają jedną informację i ewentualnie jej korekty, w przypadku zmian w zakresie przedmiotów opodatkowania. W związku z tym, że Czytelnik nabył lokal w ciągu roku i składa informację po raz pierwszy, zobowiązany jest złożyć ją organowi podatkowemu właściwemu ze względu na położenie nieruchomości w terminie 14 dni od dnia nabycia nieruchomości, tj. do dnia 24 lutego br.

Przy czym co istotne, nie obowiązuje jeden urzędowy wzór takiej informacji. Rady gmin określają wzory takich formularzy obowiązujących na ich terenie. Mogą też umożliwić składanie informacji za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Wymiar podatku nie jest ustalany samodzielnie przez osoby fizyczne, jak w przypadku osób prawnych, a określa go w drodze decyzji na dany rok organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. Podatek jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach: do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego.

2) Jak ująć w księdze podatkowej otrzymaną w lutym 2017 r. decyzję z urzędu gminy na podatek od nieruchomości na 2017 r.? Czy koszt księgować w datach płatności (4 ratach)?

Z pytania nie wynika, jaką metodą podatnik prowadzi księgę podatkową.

W przypadku gdy podatnik ewidencjonuje koszty zgodnie z metodą uproszczoną, koszty uzyskania przychodów ujmuje w księdze zasadniczo w dacie poniesienia, tj. pod datą wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do ujęcia kosztu (art. 22 ust. 4 i 6b ustawy o pdof - Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.). Powinien więc zaksięgować koszt z tytułu podatku od nieruchomości pod datą decyzji otrzymanej z urzędu gminy.

Jeśli podatnik stosuje przy prowadzeniu księgi metodę memoriałową, o której mowa w art. 22 ust. 5-5c i 6 ustawy o pdof, koszty pośrednio związane z przychodami, takie jak podatek od nieruchomości, księguje generalnie w dacie ich poniesienia. Jeżeli jednak dotyczą one okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część odnosi się do danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Podatek od nieruchomości dotyczy jednego roku podatkowego, tj. w tym przypadku 2017 r. Zatem podatnik ewidencjonujący koszty zgodnie z metodą memoriałową powinien wpisać do księgi koszt tego podatku w dacie jego poniesienia, tj. pod datą decyzji otrzymanej z urzędu gminy.

Zarówno więc w przypadku stosowania metody uproszczonej, jak i memoriałowej przy ewidencji kosztów w księdze, nie ma znaczenia fakt, że płatności podatku od nieruchomości dokonywane będą w ratach. Koszt tego podatku powinien zostać ujęty w księdze jednorazowo, w pełnej wysokości wynikającej z decyzji, pod datą jej wydania. Koszt podatku od nieruchomości ewidencjonuje się w księdze podatkowej w kolumnie 13 "Pozostałe wydatki".