Gazeta Podatkowa nr 101 (933) z dnia 17.12.2012

Obowiązek zapłaty podatku za nieruchomości wybudowane w 2012 r.

Z dniem 1 stycznia 2013 r. wszyscy, którzy w 2012 r. wybudowali budynki bądź budowle, będą zobowiązani do opłacania za nie podatku od nieruchomości. Zasadą jest bowiem, że w przypadku nowo wybudowanych budynków czy budowli w roku zakończenia ich budowy, właściciele korzystają z tzw. wakacji podatkowych.

Powstanie obowiązku podatkowego

Zasadniczo obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku.

W sytuacji kiedy okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części, obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli bądź budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem. Oznacza to, że w przypadku budowli i budynków, których budowę zakończono bądź rozpoczęto ich użytkowanie (lub ich części) w 2012 r., zobowiązanie w podatku od nieruchomości aktualizuje się z dniem 1 stycznia 2013 r.

Ustawodawca na równi traktuje w tym przypadku zakończenie budowy i fakt rozpoczęcia użytkowania nieruchomości.

Ulga zarówno dla inwestora, jak i nabywcy

Przez długi czas obowiązywała wykładnia, zgodnie z którą z tzw. wakacji podatkowych skorzystać mogli wyłącznie inwestorzy. Natomiast z preferencji tej nie mogli korzystać nabywcy nowo wybudowanych nieruchomości. W związku z tym nabywcy zobowiązani byli do opłacania podatku począwszy od pierwszego dnia kolejnego miesiąca po dokonaniu zakupu. Stanowisko takie potwierdzało m.in. Ministerstwo Finansów w interpretacji z dnia 5 października 2007 r., nr PL-833-117/AP/07/702.

Jednakże obecnie interpretacja taka została wyparta przez stanowisko bardziej korzystne dla nabywców. Za takim opowiedział się w szczególności Naczelny Sąd Administracyjny. W swoim wyroku z dnia 10 marca 2010 r., sygn. akt II FSK 1766/08, orzekł on, iż: "wykładnia językowa i systemowa art. 6 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, wsparta przez wykładnię funkcjonalną, prowadzi, do konstatacji, że obowiązek podatkowy w odniesieniu do nowo powstałych budynków lub budowli będzie powstawał od 1 stycznia roku następującego po roku, w którym zakończono budowę lub rozpoczęto użytkowanie przed ich ostatecznym wykończeniem, także w sytuacji nabycia danego obiektu przez podmiot, który go nie wybudował".

Ministerstwo Finansów podzieliło stanowisko NSA, czemu dało wyraz w piśmie z dnia 27 października 2010 r., nr PL/LS/833/78/SIA/10/227.

Gdy do użytkowania oddano część budynku

Z preferencji podatkowej mogą korzystać także ci, którzy pomimo niezakończenia budowy rozpoczęli już użytkowanie nieruchomości. Kontrowersje budzi kwestia zobowiązania podatkowego w sytuacji oddania do użytkowania części nieruchomości.

Sądy administracyjne coraz częściej przychylają się do interpretacji przepisu, która nie jest korzystna dla podatników i nakazuje zapłatę podatku w odniesieniu do całej nieruchomości, nawet w sytuacji, kiedy z powodu niezakończenia prac budowlanych wykorzystywać będzie wyłącznie kilka pomieszczeń. Chodzi tutaj np. o budynki, które nie są podzielone na lokale stanowiące przedmiot odrębnej własności. Stanowisko takie zaprezentował ostatnio Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi. Z jego wyroku z dnia 15 maja 2012 r., sygn. akt I SA/Łd 449/12, wynika, że: "(...) okoliczność faktyczna (rozpoczęcie użytkowania) budynku powoduje powstanie obowiązku podatkowego co do całości budynku, a nie tylko jego części, która została już wykończona. Dotyczy to także budowli oraz części budynku, które mogą być przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości (...) jeśli budynek nie jest podzielony na lokale stanowiące przedmiot odrębnej własności (...) to rozpoczęcie użytkowania części tego budynku mimo niezakończonej budowy będzie rodziło powstanie obowiązku podatkowego co do całości budynku. Taka sama sytuacja zachodzi wówczas, gdy właściciel przystępuje do rozpoczęcia użytkowania części lokalu stanowiącego odrębną własność, mimo niezakończenia budowy (...)".

Dlatego w przypadku zaistnienia takiej sytuacji najlepiej, aby podatnik zasięgnął informacji, jaką interpretację w tym zakresie stosuje właściwy jemu organ podatkowy.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. nr 95, poz. 613 ze zm.)