Poradnik VAT nr 9 (273) z dnia 10.05.2010

Handel używanymi samochodami a kasa rejestrująca

Świadczę usługi elektryczne i dotychczas zwolniony byłem z obowiązku stosowania kasy fiskalnej ze względu na wysokość osiąganych obrotów. W tym roku zamierzam rozszerzyć działalność o handel używanymi samochodami opodatkowanymi w systemie marży. Od kiedy powinienem zainstalować kasę fiskalną? Czy obowiązek ten powinienem wypełnić już od pierwszej sprzedaży ze względu na sprzedaż samochodów?

Wyłączenia ze zwolnienia z obowiązku stosowania kas rejestrujących

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. nr 224, poz. 1797) w § 4 zawiera wyłączenia z tego zwolnienia. Dokonanie jakiejkolwiek sprzedaży wymienionych tam towarów i usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej bądź rolników ryczałtowych powoduje, że na podatniku - bez względu na wysokość osiągniętych obrotów - spoczywa obowiązek instalacji kasy. Wśród wymienionych tam przypadków odnajdujemy m.in. dostawę silników spalinowych tłokowych, wewnętrznego spalania, typu stosowanego w pojazdach mechanicznych (PKWiU 34.10.1), nadwozi do pojazdów mechanicznych, przyczep i naczep (PKWiU 34.2), części i akcesoriów do pojazdów mechanicznych i ich silników (PKWiU 34.3). Uogólniając, można stwierdzić, iż sprzedaż części do samochodów wyłącza ze zwolnienia z obowiązku stosowania kas rejestrujących.

Sprzedaż całych pojazdów nie jest wymieniona w § 4 ww. rozporządzenia w sprawie zwolnień, co oznacza, iż obowiązek stosowania kas zależy tylko od osiągniętego obrotu.

Zwolnienia ze względu na wysokość obrotów

Na mocy ww. rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących utrata prawa do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotów przy zastosowaniu kas rejestrujących, w przypadku podatników kontynuujących działalność i niemających dotychczas obowiązku stosowania kas rejestrujących, następuje po upływie dwóch miesięcy licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przekroczono obrót w wysokości 40.000 zł. Oczywiście mowa tu wyłącznie o obrocie uzyskanym z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Do wyliczenia tej kwoty podatnik powinien przyjąć obroty z całej swojej działalności, czyli zarówno usług, jak i handlu.

Niestety, w rozporządzeniu nie sprecyzowano jakie kwoty należy przyjąć do ustalenia obrotu uprawniającego do zwolnienia w przypadku podatników, u których podstawą opodatkowania jest marża. Czy do wyliczenia tego obrotu należy przyjąć całą kwotę sprzedaży, czy tylko marżę?

W ustawie o VAT obrót zdefiniowany został w art. 29 ust. 1 i jest to kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku, przy czym kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

Natomiast marża oraz prowizja nie są określane w ustawie jako obrót, ale jako podstawa opodatkowania.

Zgodnie z art. 120 ust. 4 ustawy, podstawą opodatkowania przy sprzedaży towarów używanych jest marża stanowiąca różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.

W przytoczonym przepisie, ustawodawca nie definiuje odrębnie obrotu, stąd wniosek, że dla celów ustalenia limitu obrotu uprawniającego do korzystania ze zwolnienia z obowiązku stosowania kas rejestrujących należy korzystać z definicji obrotu zawartej w art. 29 ust. 1 ustawy o VAT.

Potwierdzeniem tego stanowiska może być ponadto zapis § 7 ust. 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz. U. nr 212, poz. 1338). Zgodnie z tym przepisem podatnicy prowadzący ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących, u których podstawą opodatkowania jest kwota prowizji lub inna postać wynagrodzenia za wykonywane usługi w ramach umowy agencyjnej, zlecenia, pośrednictwa lub innych umów o podobnym charakterze albo też marża, ewidencjonują na potrzeby obliczenia osiąganego przez nich obrotu oraz kwot podatku należnego całą wartość sprzedaży własnej oraz prowadzonej na rzecz lub w imieniu innych podatników.
 

Podatnik prowadzący działalność usługową oraz handlową opodatkowaną w systemie marży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, do wyliczenia kwoty obrotu uprawniającej do zwolnienia z obowiązku stosowania kas rejestrujących, powinien sumować całą wartość sprzedawanych samochodów (a nie tylko marżę) oraz wartość świadczonych usług.